Robot-geassisteerde knieprothese met Rapid Recovery
U krijgt binnenkort een 'nieuwe knie', een totale knieprothese. In ons ziekenhuis wordt bij deze ingreep de chirurg door een robot geholpen om de prothese te plaatsen.
Deze operatie zal wellicht meerdere vragen bij u oproepen. Daarom wordt u begeleid vanaf het moment dat de orthopedisch chirurg de operatie met u bespreekt, tot het moment dat de revalidatie achter de rug is en u terug aan het normale leven kan deelnemen.
Knieprothese
Om goed te kunnen stappen hebben we soepel bewegende knieën nodig. Het kniegewricht is een schakel tussen bovenbeen en onderbeen. De beenderige structuren zijn met een dikke, gladde laag kraakbeen bedekt. Dit zorgt ervoor dat de structuren zacht en vlot over elkaar kunnen bewegen.
Artrose is slijtage van de kraakbeenlaag. Door het verlies van kraakbeen schuren deze twee botoppervlakken tegen elkaar in plaats van glijden. Dit geeft pijn, zwelling, stijfheid en uiteindelijk functieverlies van het kniegewricht.
Klachten kunnen verholpen worden met pijnstillers, infiltraties of braces. Indien deze hulpmiddelen niet afdoende zijn, kan een knieprothese aangewezen zijn.
Bij een knieprothese worden de beschadigde kraakbeenlagen van bovenbeen en onderbeen verwijderd en vervangen door een hoogwaardige metaallegering. Tussen de componenten zorgt een polyethyleen inzetstuk voor een glad oppervlak.
Rapid Recovery
In AZ Sint-Lucas worden patiënten met een prothese behandeld volgens het programma Rapid Recovery. Het is een alomvattend zorgplan dat de patiënt volgt vanaf de planning van de ingreep tot de revalidatie.
Infosessie voor patiënt en partner
U wordt uitgenodigd voor een uitgebreide infosessie. De leden van het knieteam (chirurg, verpleegkundige, kinesist) geven u uitleg over de operatie, de hospitalisatie, de nazorg, de revalidatie en het verdere verloop eens u terug thuis bent.
Patiënten die de infosessie volgen leggen de basis voor een snel herstel: kennis over de ingreep en opname zorgt voor een goede revalidatie.
Elke patiënt wordt hiervoor uitgenodigd. Ook partner of andere begeleiders zijn welkom op de infosessie.
Lichte anesthesie en pijnstilling zonder morfine
Anesthesie kan met een lichte verdoving of met een kortwerkende ruggenprik. Bedoeling is om de spieren direct na de ingreep te activeren en zo de normale mobiliteit van het been in gang te brengen. Diezelfde dag van de ingreep zullen de eerste oefeningen al gestart worden.
Een belangrijke peiler is uiteraard pijnstilling. Tijdens de ingreep wordt al de nodige pijnstilling toegediend rond de knie: deze techniek heet LIA, of Local Infiltration of Anesthetics.
Het verdere schema voor pijnstilling wordt aangepast aan uw individuele noden en mogelijkheden. Cruciaal hierbij is het vermijden van misselijkheid: in AZ Sint-Lucas wordt gestreeft naar een opioïdsparend pijnschema, dit wil zeggen zonder morfine.
Spiersparende chirurgie: vermijden van weefselschade
Een gewricht vervangen is een chirurgische techniek. Hierbij streven we naar een minimale impact op de omliggend weefsel, zoals spieren, ligamenten, kapsel, huid en botvlies.
U krijgt (meestal) een lichte algemene verdoving. Dit heeft als voordeel dat de spieren na de ingreep sneller geactiveerd worden, en dat er minder kans is op misselijkheid na de operatie. In sommige gevallen, en op vraag van de patiënt, kan de ingreep ook gebeuren met een ruggenprik.
De anesthesist en pijnverpleegkundige worden nauw betrokken in het opstellen en opvolgen van een pijnbehandelingsschema, aangepast aan uw individuele noden en mogelijkheden.
De incisie gebeurt niet over het midden van de knie, maar eerder wat aan de zijkant. De pees dient op die manier niet ingesneden te worden maar wordt mooi opzij gelegd. De weefsels worden minder beschadigd en herstellen sneller.
Een garrot of afknelband wordt niet standaard gebruikt: kleine bloedingen worden tijdens de ingreep opgespoord en gestelpt. Daardoor is er na de ingreep minder nabloeding en zwelling. Omdat de garrot niet standaard gebruikt wordt, ervaart de spier minder druk en kan sneller geactiveerd worden na de ingreep.
Samenwerking tussen chirurg en robot
Tijdens de operatie werken de chirurg en de robot samen. De robot detecteert nauwkeurig hoe de knie beweegt en zijn stabiliteit behoudt. De vooraf bepaalde positie van de prothese wordt hierdoor optimaal bijgestuurd: de prothese wordt geplaatst volgens de individuele anatomie van de patiënt. Klik hier om meer te weten over CORI, navigatie met robot.
Enkel de gewrichtsoppervlakken worden vervangen: de ligamenten, de spieren en het kapsel blijven intact. Door robotchirurgie is het mogelijk om zo nauwkeurig te werken dat de impact op de weefsels geminimaliseerd wordt. Minder impact op de weefsels zorgt voor een sneller herstel.
Gepersonaliseerde knieprothese
Niet iedereen is gelijk: de vorm en de precieze anatomie van de knie vertoont grote individuele verschillen. Niet alleen tussen grotere en kleinere patiënten, maar ook tussen bijvoorbeeld man en vrouw. Ook het verleden speelt een rol: zijn er aan de knie al ingrepen gebeurd in het verleden.
De knieprothese wordt aangepast aan de anatomie van de patiënt. Door de uitgebreide selectie van beschikbare maten kan voor elke patiënt het perfecte model gekozen worden.
Deze gepersonaliseerde prothese, aangepast aan de individuele vorm van de knie, wordt geplaatst met behulp van de robot. Door de robot kan de prothese geplaatst worden volgens de individuele anatomie van de ligamenten.
Revalidatie start op dag 1
Na de ingreep wordt diezelfde dag gestart met rustige mobilisaties en zelfs de eerste stappen. Dit is mogelijk omdat de patiënt in regel weinig pijn of misselijkheid ervaart. Door de chirurgische techniek, de adequate pijnstilling en het gebruik van de robot wordt de weefselschade geminimaliseerd en is een snelle activatie van de spiergroepen mogelijk.
U zult tijdens de opname leren stappen, trappen lopen en de dagelijkse activiteiten uitvoeren. U wordt bijgestaan door een team van ervaren verpleegkundigen, kinesisten en ergotherapeuten.
De nadruk ligt hierbij op actieve oefeningen op eigen tempo. Bijzondere aandacht gaat hierbij naar het zelf rustig oefenen, veeleer dan passieve mobilisatie in een toestel. Als de spieren rond de knie geactiveerd worden geeft dit een bewezen sneller resultaat.
Korte opnameduur
Wanneer u zich comfortabel voelt kunt u thuis verder revalideren. Door het vermijden van zwelling, pijn en misselijkheid zijn patiënten snel in staat om de dagelijkse activiteiten uit te voeren. In de regel kunnen patiënten naar huis na 2 à 3 nachten.
Het doel van Rapid Recovery
Rapid Recovery is een zorgplan dat aandacht heeft voor alle aspecten van het traject rond een knieprothese.
Elk onderdeel van het proces werd zorgvuldig nagezien geoptimaliseerd voor de patiënt. Het gevolg is een globaal een vlotter herstel. Het streefdoel is de beleving van de patiënt: door het vermijden van de pijn en ongemakken is de patiënt sneller in staat om de dagelijkse activiteiten uit te voeren.
Minder pijn en ongemakken zorgt voor een korte opnameduur. Echter, de opnameduur op zich is niet het streefdoel: uiteindelijk revalideert de patiënt volgens het eigen gevoel en mogelijkheden.
Tenslotte, elke patiënt is een individu: zowel de precieze anatomie van de knie als het tempo van revalidatie zijn persoonlijk bepaald.